De laatste weekjes van onze geweldige reis...

Danie, 7 januari 2013. Onze laatste reisverslag is geschreven vanuit het koude, natte Nederland. Heerlijk om weer terug te zijn maar we moeten het verhaal nog wel even afmaken:
Na de Tanguar Haor trip hadden we wat rustdagen in Dhaka gepland. Diana voelde zich wat beter maar nu was het tijd voor mijn darmpjes om op te spelen. Het was fijn om weer op ons vertrouwde honk te zijn. Even naar de kapper voor 1,50 euro en wat laatste souvenirs gekocht. Daarnaast was het onze beurt om cadeautjes weg te geven. We zouden na onze volgende trip naar Kushtia en Mymensingh weinig tijd overhebben om deze te geven. Nu wat geef je die mensen die ons zoveel hebben gegeven. We kwamen op het idee om voor Dr. Quassem, Babu en de familie van Giaz elk een foto te laten printen en in een mooi lijstje te stoppen (foto 1). Bij Giaz zijn we lekker wezen eten en ze waren erg blij met ons cadeau (foto 2). Dr. Quassem reageerde ook echt leuk en die wilde niet te praten over ons vertrek maar liever over wanneer we weer terug zouden komen. Voor Komola onze ‘huiskok’ hadden we ook nog een presentje waar ze erg blij mee was.
Het weer in Bangladesh was nu echt omgeslagen. Het werd er ’s avonds zo koud dat we weer in onze slaapzakken moesten. Overdag was het vooral mistig en ’s middags dan wel weer zo’n 20 graden. We besloten nog de oude school van mijn zus en broers (Ferda, Dohan en Andres) te gaan bezoeken. Leuk om hier langs te gaan, alleen van het oude gebouw is niets over. Er staat nu een nieuw gebouw met enorme bewaking. Onderweg kwamen we langs deze typische Dhaka plaatjes (foto 3 en 4).
De avond voordat we samen met Babu naar zijn familie in Kushtia gingen, kwam Mansoor nog eventjes snel langswippen. We hadden hem na de Sundarban trip niet meer gezien waar hij zich persoonlijk erg schuldig om voelde. Hij gaf ons nog een cadeau mee, met een knipoog naar de Sundarbantrip (foto 5) en hij wilde voor ons een kerstdiner regelen dus die afspraak stond ook meteen. De volgende dag, 20 december, vertrokken we vroeg naar het station. Gelukkig waren we op tijd want de trein had maar 2 ½ uur vertraging... Veel mensen moesten gratis met de trein mee dus de locomotief zat goed vol (foto 6). De treinreis met Babu was erg gezellig. Babu had de kaartjes geregeld, we zaten in de derde klasse (foto 7). Na acht uur, met veel gezellig gebabbel met de lokalen (foto 8), mooie uitzichten, hier en daar een slaapje (foto 9) kwamen we aan in de buurt van Kushtia. Vanaf hier moesten we nog een half uurtje met een tuktuk. Aangekomen bij het huis van de familie van Babu werden we zeer hartelijk ontvangen. Er woonden daar een zus en een tante met hun gezinnen. Zijn zusje was gescheiden, wat een hoge uitzondering is in Bangladesh. Na een uurtje te hebben gerust werden we mee genomen naar de memorial site van Lalon Shah. Lalon Shah was een ongeletterde spirituele leraar die zijn filosofieën deelde via zijn liederen. In Bangladesh is hij wereldberoemd en deze plek trekt duizenden pelgrims aan. Het was vrij koud dus er waren niet veel pelgrims maar er zat nog een groepje van vier die de liederen aan het zingen waren. We zijn er een half uurtje bij gaan zitten om te luisteren. Op de terugweg naar huis moest er natuurlijk nog een glaasje thee worden gedronken. Hier kwam ik er achter dat er vele Bengalen zijn die Babu heten (het is een bijnaam die veel gebruikt wordt hier in Bangladesh). We hadden in één keer vele Babu’s om ons heen ;-) Dit was het dorp waar onze Babu vandaan kwam dus er liepen veel bekenden van hem op straat.
De volgende ochtend stonden we vroeg op om door de mistige straatjes (foto 10) van Kushtia samen met Babu en goede vriend Sanwar op weg te gaan naar het huis van Rabindranath Tagore. Dit is een schrijver die als eerste Bengaal in 1913 een nobelprijs voor de literatuur heeft gewonnen. Twee tuktuk’s verder waren we in de tuin van het huis een wandeling aan het maken (foto 11). Het huis zelf (foto 12) was niet zo heel interessant voor ons omdat eigenlijk alles was aangegeven in het Bengaals. Wel waren we natuurlijk een bezienswaardigheid voor alle Bengalen die het huis aan het bezoeken waren. Deze bloem in de tuin vond ik het mooiste van het bezoek (foto 13). Daarna was er een wandeling gepland langs de rivier de Padma. Onderweg hier heen kwamen we over een pad dwars door het plattelands leven (filmpje 143) en gelukkig mochten we het laatste stukje meerijden (filmpje 144). Het was een mooie rustige wandeling (foto 14). Bij het pondje stond deze man met zijn fiets volgeladen (foto 15). Na deze wandeling van een paar uur met interessante gesprekken gingen we weer terug. Onderweg kwamen we nog deze geweldige voertuigen tegen (foto 16, 17 en 18). Om onze dankbaarheid te tonen hadden we afgesproken dat Diana en ik een typisch Hollandse maaltijd voor het huis gingen koken. Dus eerst nog naar de markt om de ingrediënten te halen en daarna gingen we aan de slag om echte hutspot met gehaktballen voor ze te koken. Het werd een gezellige boel (filmpje 145). We hadden wel met ze afgesproken dat we met de hele familie tegelijk gingen eten in plaats van de mannen eerst. Die zussen vonden het helemaal geweldig en de vrouw van Mansoor was ook aangekomen, die heeft het hele recept opgeschreven (foto 19). Tijdens de maaltijd (op de standaard Bengaalse tijd van 23.00 uur) werd het eten gekeurd (filmpje 146) en aangezien ze meerdere keren opschepten geloofden wij dat ze het wel lekker vonden. Die avond had ik ook de laatste telefoontjes naar Nederland gepleegd, we gingen al bijna naar huis!
Volgende ochtend weer vroeg uit de veren om de bus te pakken naar Elenga (luxe) waar we over konden stappen op een bus (lokaal: dus knieën in de nek) naar Mymensingh. Het was zo vroeg dat deze riksha chauffeur nog niet wakker was (foto 20). Binnen een schappelijke zes uur waren we in Mymensingh waar we gezellig bijpraatte met Guillaume. Na een gezamelijke maaltijd met de jongens was het voor ons alweer bedtijd.
De volgende ochtend, de 23ste (nog 3 dagen...) ontbeten we met Guillaume en gingen daarna op bezoek bij een winkeltje van L’Arche. L’Arche is een Franse organisatie die overal op de wereld woongemeenschappen opzet waar geestelijk gehandicapten samen wonen met lokale mensen. In Mymensingh hadden ze drie huizen. Één jongenshuis, meisjeshuis en een kinderopvang. Deze bewoners maken kleine souveniers die dan weer verkocht worden in een klein winkeltje (foto 21). We besloten om ons budget hier op te maken en zo konden we weer een volle tas aan souveniers mee met ons nemen. We besloten om nog een goede wandeling te maken om nog even te kunnen genieten van het Bengaalse leven. Mymensingh is druk maar voor 20 cent word je naar de overkant van de rivier gevaren waar je een heerlijk stuk plattelands leven kan vinden (foto 22). Hier hebben we lekker twee uur rondgewandeld waar ik nog deze mooie plaatjes heb geschoten (foto 23,24 en 25). Ook kwamen we nog deze dieren tegen, een roofvogel (foto 26) verscholen in de bamboe maar ook deze twee lokale aapjes (foto 27 en 28) waren van de partij. Heerlijk was deze wandeling maar ook al een beetje triest omdat dit onze laatste wandeling van onze reis zou worden. Bootje terug en toen hoorden we dat we waren uitgenodigd om bij L’Arche, het jongenshuis, te komen eten. Bij deze gemeenschap aangekomen waren ze bezig met een soort dienstje. Hier werd samen met de 7 gehandicapten christelijke, moslim en hindoe liederen gezongen. Wij schoven aan waarbij één van de bewoners erg geïnteresseerd was in Diana (filmpje 147). Het gezamenlijk eten hierna was erg bijzonder om mee te maken; hoe deze mensen elkaar met alles helpen en de sfeer die er hing (filmpje 148). Zo zat de dag er weer zo op en kwam kerstmorgen alweer om de hoek. Ondertussen was het echt wel fris geworden waardoor we de nacht in slaapzakken met extra dekens hadden doorgebracht. Tijdens de kerstlunch zagen we dat er redelijk wat gasten waren aangeschoven (filmpje 149). Na deze lunch besloten we met onze vriend Nizam een wandeling door Mymensingh te maken. Nizam was een van de jongens die mee was op ons kampeeravontuur, hij verdiend normaal zijn centjes met het verzamelen met plastic flesjes. In dit filmpje komt hij net aangewandeld met zijn zak met flessen op zijn rug (filmpje 150). Lekker hand in hand wandelen waarbij de gemiddelde Bengaal ons nakeek met een glimlach. Het is voor hun een raar gezicht om zo’n straatjochie gezellig met twee westerse mensen te zien lopen. Op (foto 29) is goed te zien hoezeer Nizam een dierenvriend is. Nog lekker gezamenlijk van een ijsje genoten (foto 30). Bij terugkomst zagen we dat de bewoners van het Brotherhouse de boel in een kerststemming hadden gebracht. In de avond mochten we de Taizé kerstdienst meemaken. De klassiekers werden gezongen met Bengaalse instrumenten op de achtergrond. Hierna begon het kerstdiner, het eten werd aan ons uitgedeeld (foto 31) en na deze maaltijd werd het tijd om te gaan dansen rond het kampvuur. Ondertussen was er uit het niets een groep zigeuners bij het feestje aangesloten. Het werd een gezellig feestje zo (filmpje 151). Het was de lokale mensen niet meer gelukt om voor ons een treinkaartje te regelen terug naar Dhaka. Dus wij moesten de 25ste er vroeg uit om eerst een taxi te vinden naar het busstation. Hierna hadden we snel een bus naar Dhaka. Rond 13.00 uur waren we terug op ons honk in Banani Dhaka. Dr Quassem was er helaas niet. We konden nog even uitrusten maar om 15.00 uur stond onze laatste afspraak alweer voor de deur. Mansoor kwam ons ophalen voor ons Bengaalse kerstdiner. Eerst reden we nog langs een monument in Dhaka, dit wilde Mansoor nog even laten zien, hierna door naar zijn huis waar hij speciaal voor ons een kersttaart had gekocht (foto 32). Hij had ook onze gezamenlijke vrienden uitgenodigd (foto 33 van links naar rechts: Mansoor, Razu en Babu). Deze zeer smakelijke taart lieten wij ons zeker smaken. Hierna verkasten we naar hun slaapkamer om daar uit een kledingkast een fles wiskey te smokkelen en lekker te gaan borrelen, allemaal een beetje stiekem want de kinderen moesten vooral geloven dat wij aan de appelsap zaten ;-) Toen mochten we aan tafel waar de vrouw van Mansoor echte Hollandse gehaktballen voor ons had klaar gemaakt (aan de hand van ons recept dat ze in Kusthia had geleerd!) en daarnaast nog veel meer lekkers (foto 34). Toen we 2 uur later klaar waren kwamen de vrouwen aan tafel staan, of wij klaar waren. Ik was even vergeten dat de vrouwen na de mannen en gasten eten. Dus gingen wij verder op de slaapkamer aan de borrel. Het was een zeer gezellige hartelijke avond, getuige deze groepsfoto (foto 35). Toen we naar huis werden gebracht kregen we eerst nog wat cadeaus van Mansoor en zijn vrouw mee. Diana kreeg een juwelendoosje en voor mij had hij dit cadeau (foto 36). Wat een lieve mensen.
Onze laatste nacht in Bangladesh. Had nog even deze foto gemaakt van één van de weinige dingen die wij niet gaan missen (foto 37). De zenuwen begonnen nu echt een beetje op te spelen. Nog maar een paar uur en wij mochten familie en vrienden weer zien. De tassen waren ingepakt en gelukkig pastte alles erin. Diana besloot om nog snel even haar schoenen te laten poetsen (foto 38) en wij waren er klaar voor. Mansoor had zijn chauffeur naar ons toe gestuurd om ons naar het vliegveld te brengen. Dr. Quassem had helaas belangrijke afspraken dus die was er niet om afscheid van te nemen. Toen begon onze reis terug naar huis. 27 uur zouden we er over gaan doen. Onze eerste vlucht steeg op om 20.00 uur, 4 uur later waren we in Qatar, Doha. Hier was het al een beetje een cultuurshock. Maanden lang alleen maar Aziaten gezien die over het algemeen allemaal hetzelfde gaan gekleed. Nu zagen we ineens allemaal verschillende culturen, kleuren en stylen. In Doha moesten we 3 uurtjes wachten voor de vlucht naar Londen. Deze twee vluchten waren goed te doen (foto 39). In Londen werden we geconfronteerd met ander weer, wind, regen en koud. Ik vond het heerlijk om dit weer te voelen na al die zomerse maanden. Maar nu zaten we om de hoek van huis en moesten op Londen nog 4 uur wachten voor de laatste vlucht. Het reizen begon ons nu echt op te breken. We wilden naar huis!!! Eindelijk na nog wat vertraging vertrok onze vlucht eindelijk naar Schiphol. Beetje kriebels toen we over de kust van ons kikkerlandje vlogen (foto 40) en een blij gevoel toen de wielen van het vliegtuig de Hollandse bodem aanraakten. Gelukkig was al onze bagage ook meegekomen. Nu nog het hoekje om en daar waren ze!!! Onze familie en vrienden!!! (foto 41 en filmpje 152) Tranen van vreugde en een beetje onwerkelijk.... WE ZIJN WEER THUIS.....

Diana en ik willen bij deze alle mensen bedanken die onze verhalen hebben gelezen en reacties hebben geplaatst. Het was fijn te weten dat onze avonturen gevolgd werden.

Als laatste: Bangladesh!, tot over drie jaar!!!

Foto’s:
1. Cadeaus voor fam. Giaz, Babu en Dr. Quassem
2. Eten bij Giaz
3. Man laat zijn geitjes uit
4. Straatbeeld Dhaka
5. Cadeau van Mansoor, flesje wiskey
6. Volle locomotief
7. Derde klasse treinreis
8. Gezellig babbelen in de trein
9. Danie slapend in de trein
10. Station van Kushtia
11. Voor de ingang van het schrijvershuis
12. Huis van Rabindranath Tagore
13. Bloem met dauw
14. Aan de wandel langs de Padma met Sanwar
15. Fiets met bananen
16. Vervoersmiddel 1
17. Vervoersmiddel 2
18. Vervoersmiddel 3
19. Koken met de vrouw van Mansoor
20. Slapende rikshachauffeur
21. Shoppen bij winkeltje van L’Arche
22. Bootje naar de overkant
23. Zwart wit plattelandsfoto
24. Zwart wit plattelandsvrouw met pot op haar hoofd
25. Bloemenveld
26. Roofvogel in bamboe
27. Lokale aap
28. Diana over boomstam
29. Nizam met geit
30. Diana en Nizam smullen van hun ijsjes
31. Onze kerstavondmaaltijd wordt uitgedeeld
32. Kersttaart speciaal voor ons gekocht
33. De drie vrienden van de Sundarban trip
34. Onze maaltijd bij Mansoor met echte gehaktballen
35. Groepsfoto fam. Mansoor en Babu
36. Riksha cadeau van Mansoor
37. Één van de dingen die wij niet gaan missen
38. Diana naast schoenmaker
39. Wij in vliegtuig, bijna thuis!
40. Het eerste stukje Nederland na 261 dagen
41. We zijn weer terug!!!

Youtube filmpjes:
143. Plattelands voertuigen opweg naar de Padma: http://youtu.be/ztEHi-w39ws
144. Laatste stuk zelf op zo’n voertuig: http://youtu.be/PsZNvY0G5F4
145. Dansen en koken bij Babu zijn zussen thuis: http://youtu.be/HpJKQ9_3BWk
146. Onze hutspot wordt gekeurd: http://youtu.be/LGdSWc-Ip7Q
147. Onze vriend was zeer geinterreseerd in Diana: http://youtu.be/1xX1axAFNEc
148. Eten bij L’Arche huis: http://youtu.be/tgLrud7k4o8
149. Kerstlunch bij het broederhuis met gasten: http://youtu.be/BThMbdjoO0E
150. Onze kamer en omgeving in Mymensingh: http://youtu.be/yP5AKy_5FE4
151. Kerstviering ‘Bangladeshi style’: http://youtu.be/y4pJOKI3IJE
152. Onze hereniging met familie en vrienden op Schiphol: http://youtu.be/axQV3qovwug